Comino, Nick και Margarita

Ο Nicholas (Nick) Comino, μαζί με την αδελφή του, Melpomeni, έφτασαν στην Αυστραλία με το SS Cephee στις 29 Φεβρουαρίου 1924. Ο Νικ είχε γεννηθεί στο νησί των Κυθήρων, ένα μικρό νησί στην άκρη της Πελοποννησιακής χερσονήσου στην Ελλάδα, στις 30 Αυγούστου 1893, ένα από τα οκτώ παιδιά ενός μικρού γαιοκτήμονα. Το μέσο επιβίωσης της οικογένειας, όπως και των περισσότερων κατοίκων του νησιού, ήταν η βιοποριστική γεωργία σε συνδυασμό με την πώληση λίγων καλλιεργειών, όπως ελιές, καρύδια, αμύγδαλα και αχλάδια. Η επιβίωση ήταν ένας συνεχής αγώνας. Έτσι, σε νεαρή ηλικία, ο Νικ είχε πάει να συναντήσει έναν μεγαλύτερο αδελφό του, τον Δημήτρη, ο οποίος είχε παντρευτεί και εγκατασταθεί στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Ο Dimitri, πατέρας της Helen Conomos (η οποία, όπως ο Nick και η Margarita Comino, ζούσε στην πόλη Wee Waa της βορειοδυτικής NSW για πολλά χρόνια), είχε στηρίξει τον Nick στο σχολείο. Μετά την αποφοίτησή του από το σχολείο, ο Νικ εργαζόταν σε τράπεζα. Κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, από το 1914 έως το 1919, είχε υπηρετήσει στο ελληνικό ναυτικό. Μετά την απόλυσή του επέστρεψε στην Αλεξάνδρεια, όπου απασχολήθηκε και πάλι σε τράπεζα και ολοκλήρωσε πανεπιστημιακές σπουδές στη λογιστική.

Όταν η αδελφή του, η Μελπομένη, είχε αρραβωνιαστεί έναν Έλληνα που ζούσε στην Αυστραλία, ο Νικ τη συνόδευσε στην Αυστραλία για το γάμο. Αντί να επιστρέψει στην Αίγυπτο, όπως σκόπευε, ο Νικ είχε παραμείνει στην Αυστραλία. Είχε αγοράσει μια πρώτη επιχείρηση στην Taralga, (κοντά στο Goulburn στη NSW), το 1925 και την πούλησε το 1927. Τον Νοέμβριο του 1927 παντρεύτηκε τη Μαργαρίτα Γαλάνη στο Σίδνεϊ και μετακόμισαν στη νέα επιχείρηση που είχε αγοράσει στο Oberon (δυτικά του Σίδνεϊ κοντά στο Bathurst, NSW), ένα αναψυκτήριο-καφέ. Τα τρία πρώτα τους παιδιά, η Anne, η Mary και η Helen, γεννήθηκαν στο Oberon.

Η Μαργαρίτα Κομίνο είχε γεννηθεί στο νησί των Κυθήρων στις 9 Αυγούστου 1896. Το 1924, και σε ηλικία τότε 28 ετών, είχε έρθει στην Αυστραλία με τον πατέρα της, την αδελφή της και τα δύο αδέλφια της. (Η μητέρα της είχε πεθάνει όταν η Μαργαρίτα ήταν δεκαπέντε ετών. Από τότε είχε αναλάβει τη φροντίδα των τριών μικρότερων αδελφών της, το μικρότερο από τα οποία ήταν βρέφος κατά τον θάνατο της μητέρας του). Στην Αυστραλία ο πατέρας της είχε αγοράσει ένα ψαροκαφενείο στην Τασμανία, αλλά το πούλησε μέσα σε λίγα χρόνια και η οικογένεια είχε επιστρέψει στο Σίδνεϊ. Εδώ ο Νικ και η Μαργαρίτα αρραβωνιάστηκαν και παντρεύτηκαν.

Το ζευγάρι παρέμεινε στο Όμπερον από το 1927 έως το 1934, αλλά το εξαιρετικά ψυχρό κλίμα του Όμπερον επηρέασε αρνητικά την υγεία της Μαργαρίτας. Είχε αποκτήσει τρία παιδιά τα πρώτα χρόνια του γάμου της και οι συνθήκες διαβίωσης εκείνη την εποχή ήταν σκληρές (για παράδειγμα οι μπανιέρες για πλύσιμο ήταν σε εξωτερικό χώρο. Φανταστείτε να πλένετε τα ρούχα για τρία μωρά σε εξωτερικό χώρο σε παγωμένες θερμοκρασίες του χειμώνα χωρίς τρεχούμενο ζεστό νερό!) Αποφάσισαν λοιπόν, κατόπιν συμβουλής του γιατρού, να πουλήσουν και να μετακομίσουν σε πιο ζεστό κλίμα. Στην αρχή μετακόμισαν στο Hurstville του Σίδνεϊ. Αλλά στη συνέχεια, το 1934 έγιναν οι αγορές του πρακτορείου ειδήσεων Wee Waa και του γενικού καταστήματος. Κανείς από τους δύο δεν το μετάνιωσε ποτέ. Το κλίμα συμφωνούσε μαζί τους, το ωράριο του πρακτορείου ειδήσεων δεν ήταν τόσο εκτεταμένο και επαχθές όσο το ωράριο εργασίας σε ένα αναψυκτήριο, και οι δυο τους αγαπούσαν την πόλη. Όταν ήρθε η ώρα να φύγουν από το Wee Waa, λυπήθηκαν πραγματικά. Ο Nick ήταν ιδιοκτήτης του πρακτορείου ειδήσεων Wee Waa και του παντοπωλείου από την 1η Ιουλίου 1934 έως την 1η Ιουλίου 1963, μια περίοδο 29 ετών.

Με την πάροδο των ετών, ο Nick γινόταν όλο και πιο ενεργός στην πόλη. Ήταν άνθρωπος με πολιτικές ευαισθησίες και έγινε μέλος και/ή αξιωματούχος, συνήθως γραμματέας ή ταμίας, πολλών οργανώσεων του Wee Waa. Ανήκε στο Ρόταρυ, στην RSL, στο Σύλλογο Γονέων και Πολιτών του σχολείου, στην ομάδα προσκόπων, στη Στοά MUIOOF, στη μασονική στοά, στην Εκκλησία της Αγγλίας, στη Λέσχη Μπόουλινγκ και σε πολλές άλλες ομάδες και επιτροπές. Για πολλά χρόνια ήταν εκπρόσωπος της ενορίας στην Αγγλικανική Σύνοδο. Τόσο ο Νικ όσο και η Μαργαρίτα ήταν Ελληνορθόδοξοι στο θρήσκευμα, αλλά, επειδή δεν υπήρχε Ελληνορθόδοξη εκκλησία στο Wee Waa, εντάχθηκαν στο εκκλησίασμα της Αγγλικανικής εκκλησίας του Wee Waa. (Μετά το θάνατο των γονέων του, ο Νικ δώρισε στην εκκλησία ένα βιτρό στη μνήμη τους και το παράθυρο αυτό ενσωματώθηκε στο νέο κτίριο της εκκλησίας.)

Όταν ο Νικ και η Μαργαρίτα έφτασαν για πρώτη φορά στο Wee Waa βρήκαν να ζουν εκεί δύο νεαρά εργένηδες ξαδέρφια, οι μόνοι άλλοι κάτοικοι της πόλης ελληνικής καταγωγής. Οι δύο Andrews είχαν επίσης γεννηθεί στα Κύθηρα. (Τα Κύθηρα και το Καστελόριζο ήταν οι τόποι καταγωγής των περισσότερων Ελλήνων που κατοικούσαν προπολεμικά στην Αυστραλία). Σε μια περίπτωση, μια ανιψιά του Νικ και της Μαργαρίτας ήρθε να τους επισκεφθεί και σύντομα ένας από τους Άντριους είχε υποκύψει. Στη συνέχεια, μια άλλη ανιψιά ήρθε να την επισκεφθεί και ο δεύτερος Ανδρέας ήταν ερωτευμένος. Έτσι δημιουργήθηκαν οι τρεις συγγενικές οικογένειες. Καθώς το πρακτορείο ειδήσεων και η καφετέρια των δύο Andrews βρίσκονταν ακριβώς απέναντι η μία από την άλλη, οι τρεις οικογένειες συναναστρέφονταν πολύ.

Κατά τη διάρκεια των πολεμικών χρόνων 1939/45, ο Νίκος και η Μαργαρίτα ανησυχούσαν πολύ για την τύχη των πολλών συγγενών και φίλων τους που παρέμεναν ακόμα στην Ελλάδα. Αυτό συνέβη ιδιαίτερα μετά τη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα, όταν στη χώρα επικρατούσαν συνθήκες λιμού. Ο Νικ και η Μαργαρίτα έστελναν τακτικά δέματα με τρόφιμα στην Ελλάδα για να απαλύνουν σε κάποιο βαθμό τις στερήσεις των αγαπημένων τους εκεί.

Η πίεση των παιδιών ώθησε τελικά τον Νικ να πουλήσει το Wee Waa. Επειδή εκείνη την εποχή δεν υπήρχε γυμνάσιο στο Wee Waa, τα τρία μεγαλύτερα παιδιά είχαν σταλεί μακριά για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευσή τους. Όμως, το 1951, ο Nick και η Margarita αγόρασαν ένα σπίτι στη Maroubra του Σίδνεϊ, όπου έμεναν τα μικρότερα παιδιά όσο ολοκλήρωναν το γυμνάσιο ή το πανεπιστήμιο. Η Μαργαρίτα μοίραζε το χρόνο της ανάμεσα στο να μένει στο Wee Waa με τον Nick και να φροντίζει τα μικρότερα παιδιά της στο Σίδνεϊ. Στη συνέχεια, μεταξύ 1953 και 1960, τρία από τα παιδιά παντρεύτηκαν και δύο πήγαν στο εξωτερικό. Ο Νικ παρέμεινε στο Wee Waa για άλλα τρία χρόνια και στη συνέχεια, απρόθυμα, το πούλησε και μετακόμισε στο Σίδνεϊ.

[[picture: "hope.jpg" ID:198]]
Ο Νικ Κομίνο και η σύζυγός του Μαργαρίτα (το γένος Γαλάνη)

Αν και του έλειψε πολύ το Wee Waa και στην αρχή ήταν αρκετά απογοητευμένος, ο Nick σύντομα ξαναμπήκε στο ρυθμό του Σίδνεϊ. Έγινε στέλεχος του Maroubra Bowling Club, μέλος του Rotary και πολλών άλλων οργανώσεων. Οι δραστηριότητες αυτές συνεχίστηκαν μέχρι που οι βλάβες της ηλικίας εμπόδισαν την περαιτέρω συμμετοχή. Ο Nick και η Margarita έκαναν επίσης τρία ταξίδια στο εξωτερικό, στην Ελλάδα και την Ευρώπη και, σε μία περίπτωση, στους Αγίους Τόπους.

Ο Nick πέθανε στις 10 Δεκεμβρίου 1986 και η Margarita στις 23 Φεβρουαρίου 1990. Σε όλους τους απογόνους τους λείπουν πολύ.

Από τη Mary Hope (κόρη του Nick και της Margarita) © Δεκέμβριος 2002