Το χάλκινο κεφάλι
Η πλευρά της οικογένειας της γιαγιάς μου - οι Χανιώτες - έχουν ένα σπίτι σε ένα γενναιόδωρο κομμάτι γης ακριβώς στη μέση των Μητάτων. Πάντα πίστευα ότι είχαν συγκεντρώσει τον πλούτο τους μέσω της εμπορικής τους επιχείρησης που εξήγαγε λάδι και μέλι στον Πειραιά και την Αγία Πετρούπολη. Μέχρι που ο θείος μου ο Νίκος (Λούντζης) μου είπε μια άλλη ιστορία.
Ο προπάππους μου είχε γη πάνω στο Παλιόκαστρο - το βουνό ανάμεσα στα Μητάτα και την Παλιόπολη, εκεί όπου οι Αθηναίοι και οι Σπαρτιάτες αναμετρήθηκαν πριν από μερικές χιλιάδες χρόνια, και όπου λέγεται ότι βρισκόταν και ο ναός της Αφροδίτης. Εκεί ήταν που τη δεκαετία του 1880, κάποιος που δούλευε στις πεζούλες εκεί για τον προπάππο μου βρήκε ένα παράξενο σφαιρικό αντικείμενο και το έφερε στα Πρινιάτικα, ένα υπο-χωριό των Μητάτων. Προφανώς δεν ήξερε τι είχε, γιατί τα παιδιά του σύντομα το κλωτσούσαν έξω. Ο προπάππους μου το ανακάλυψε και κατάφερε να το πάρει - ο Νίκο μου είπε ότι το αγόρασε για ένα "κομμάτι ψωμί", που συνήθως είναι ιδιωματισμός για το "σχεδόν τίποτα".
Περπατάω λοιπόν στο Αρχαίο Μουσείο στο Βερολίνο τη δεκαετία του 1990 και βλέπω αυτό το χάλκινο κεφάλι ενός νέου από το 300 π.Χ. περίπου και βλέπω ότι είναι από τα Κύθηρα. Είμαι τυχερός που ο έφορος τυχαίνει να είναι εκεί και γνωρίζει κάτι για το κομμάτι. Του μιλάω και του λέω ότι οι συγγενείς μου κατάγονταν από τα Κύθηρα και προφανώς ο προπάππους μου είχε πουλήσει ένα χάλκινο κεφάλι τη δεκαετία του 1880. Ο έφορος ήταν στεγνός και επιφυλακτικός και ρώτησε το επώνυμο του παππού μου. Είπα Χανιώτης και τα μάτια του σχεδόν πετάχτηκαν έξω. Είχε κάνει τη διατριβή του για το κεφάλι και ήξερε ότι ο άνθρωπος που το είχε πουλήσει στο αρχαίο μουσείο τη δεκαετία του 1880 ονομαζόταν όντως Χανιώτης και ότι αυτή η πληροφορία δεν ήταν δημόσια γνωστή.
Για να πω την αλήθεια το κεφάλι δεν είναι και τόσο εντυπωσιακό, τουλάχιστον για έναν απλό άνθρωπο σαν εμένα. Είναι αρκετά κατεστραμμένο στη μία πλευρά - πιθανώς από τον ποδοσφαιρικό αγώνα - και είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι θεωρείται ένα πολύ ωραίο κομμάτι της εποχής.
Έτσι, το τέλος της ιστορίας είναι ότι ο προπάππους μου έλαβε περίπου 35 χιλιάδες μάρκα Ράιχ (γερμανικό νόμισμα πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο), τα οποία θα άξιζαν περίπου τρία τέταρτα του ενός εκατομμυρίου αυστραλιανών δολαρίων στη δεκαετία του 1990. Χρησιμοποίησε τα χρήματα για να στήσει ή να επεκτείνει την εξαγωγική του επιχείρηση και αγόρασε με αυτά το σπίτι και το οικόπεδο.
Ο πλούτος έχει προ πολλού ξοδευτεί, και το σπίτι χρειάζεται περίπου το ίδιο ποσό χρημάτων για να εκσυγχρονιστεί, όπως χρειάστηκε για να αγοραστεί εξαρχής.
