Δημογραφικές Εξελίξεις, Εκπαίδευση και Οικονομικές Συνθήκες των Ελλήνων της Αυστραλίας

Δημογραφικές Εξελίξεις, Εκπαίδευση και Οικονομικές Συνθήκες
των Ελλήνων της Αυστραλίας

Δρ Νικόλαος Π. Γλυτσός
Ερευνητής Α. Βαθμίδας
Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ)


Εργασία που παρουσιάστηκε στο Ελληνοαυστραλιανό Συμπόσιο
με θέμα ο Ελληνισμός της Αυστραλίας

Πανεπιστήμιο Αθηνών, 27-28 Μαΐου,2004



Το Συμπόσιο οργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών
και το Πανεπιστήμιο La Trobe της Αυστραλίας









Αθήνα, Νοέμβριος, 2004







1. Εισαγωγή
Σκοπός της εργασίας αυτής είναι πρώτο, να παρουσιάσει και να αναλύσει τις διαχρονικές δημογραφικές εξελίξεις και την ηλικιακή σύνθεση των Ελλήνων της Αυστραλίας και να τις συγκρίνει με τις αντίστοιχες εξελίξεις του συνολικού πληθυσμού της χώρας αυτής. Στην έκταση του δυνατού, γίνεται προσπάθεια να δειχθούν οι διαφορές μεταξύ των μεταναστών που γεννήθηκαν στην Ελλάδα και των Ελλήνων που γεννήθηκαν στην Αυστραλία. Ένα δεύτερο θέμα διερεύνησης είναι το εκπαιδευτικό επίπεδο των Ελλήνων και η σύγκρισή του με το εκπαιδευτικό επίπεδο του συνολικού πληθυσμού της Αυστραλίας. Τέλος, ένα τρίτο θέμα που απασχολεί την εργασία αυτή είναι η εξέταση των χαρακτηριστικών της απασχόλησης και του εισοδήματος των Ελλήνων σε σύγκριση με τον συνολικό πληθυσμό της Αυστραλίας για να διαπιστωθεί η σχετική θέση τους στην Αυστραλιανή οικονομία.

2. Δημογραφικές Εξελίξεις και Συγκρίσεις
Οι Έλληνες της Αυστραλίας όλων των γενιών μαζί, όπως καταγράφονται στην Αυστραλιανή απογραφή πληθυσμού, ανέρχονταν το 2001 σε 449.000 άτομα, από τα οποία 304.000 ήταν εργάσιμης ηλικίας (15-64 ετών). Σκιαγραφώντας την ιστορική εξέλιξη της μετανάστευσης των Ελλήνων προς την Αυστραλία, διαπιστώνουμε ότι η πρώτη Αυστραλιανή απογραφή πληθυσμού του 1891 είχε καταγράψει 482 Έλληνες, οι περισσότεροι από τους οποίους κατάγονταν από τα Κύθηρα, την Ιθάκη και την Σάμο (Tamis and Gavaki, 2002) . Το μέγεθος της συσσωρευμένης Ελληνικής μετανάστευσης έφθασε στο κατακόρυφο το 1971, αριθμώντας 160.200 άτομα, ενώ στην συνέχεια άρχισε να μειώνεται με κατάληξη να είναι το 2001 141.200 άτομα μεγάλων ηλικιών (Πίνακας 1).

Παρατηρώντας την διαχρονική εξέλιξη των Ελλήνων της πρώτης γενιάς, διαπιστώνουμε την ταχύτατη γήρανσή τους, δεδομένου ότι, εδώ και αρκετά χρόνια, δεν ανανεώνεται πια το δυναμικό τους με την είσοδο ατόμων νέων ηλικιών από την Ελλάδα. Δεν υπάρχουν πια μικρά παιδιά, αλλά ούτε και πολλοί νέοι μέχρι 34 ετών.


Πίνακας 1.Μετανάστες Γεννηθέντες στην Ελλάδα και Πληθυσμός Ελληνικής Καταγωγής στην Αυστραλίας, 2001
Κλιμάκια Ηλικιών Πληθυσμός Ελληνικής Καταγωγής Μετανάστες Γεννηθέντες στην Ελλάδα Έλληνες Γεννηθέντες στην Αυστραλία
0-14 88,956 367 88,589
15-24 54,216 1,695 52,521
25-34 80,316 4,730 75,586
35-44 67,985 15,560 52,425
45-54 49,289 30,711 18,578
55-64 52,314 46,963 5,251
65+ 55,931 41,174 14,757
(15-64) (304,120) (99,659) (204,461)
Όλες οι Ηλικίες 449,007 141,200 307,807

Πηγή: Επεξεργασία από Αυστραλιανή Στατιστική Υπηρεσία (ABS), Απογραφή Πληθυσμού και Κατοικιών, 2001.
Εκτιμήσεις γράφοντος

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας, η αναλογία των ατόμων άνω των 65 ετών έφθασε το 2000 στο 29,16%, έναντι 11,52% το 1991. Ορισμένες εκτιμήσεις δείχνουν ότι το 2025 θα υπάρχουν ακόμη περίπου 15.000 Έλληνες πρώτης γενιάς στην χώρα αυτή (Tamis and Gavaki, 2002). Η έντονη γήρανση είχε ως αποτέλεσμα να έχουν μειωθεί τα άτομα εργάσιμης ηλικίας 15 -64 ετών της πρώτης γενιάς κατά 16%, στην περίοδο 1991-2000, και να αθροίζουν περίπου 100.000, μέγεθος που αντιπροσωπεύει το ένα τρίτο του οικονομικώς ενεργού πληθυσμού Ελληνικής καταγωγής της Αυστραλίας. Κατά συνέπεια, οι Έλληνες δεύτερης και τρίτης γενιάς είναι πια το κυρίαρχο Ελληνικό στοιχείο στην κοινωνία και την οικονομία της Ελληνικής παροικίας στην Αυστραλία.

Η σύγκριση της ηλικιακής σύνθεσης των δύο πληθυσμών δείχνει ότι οι νέοι Ελληνικής καταγωγής μέχρι 24 ετών αποτελούν ένα ελαφρώς χαμηλότερο ποσοστό του συνολικού αντίστοιχου πληθυσμού, σε σύγκριση με τους νέους της Αυστραλίας συνολικά (31,8% έναντι 34,5%), ενώ η γήρανση είναι και στους δύο πληθυσμούς ισομεγέθης (12,6% είναι άνω των 65 ετών). Στις εργάσιμες όμως ηλικίες οι Έλληνες έχουν ένα ελαφρό προβάδισμα σε σχέση με το σύνολο του πληθυσμού (67,7% έναντι 66,6%) (Πίνακας 2).
Πίνακας 2. Ηλικιακή Σύνθεση του Ελληνικού και του Συνολικού Πληθυσμού της Αυστραλίας, 2001
Κλιμάκια Ηλικιών Πληθυσμός Ελληνικής Καταγωγής Ηλικιακή Σύνθεση (%) Συνολικός Πληθυσμός της Αυστραλίας Ηλικιακή Σύνθεση (%)
0-14 88,956 19.8 3,912,475 20.8
15-24 54,216 12.0 2,566,346 13.7
25-34 80,316 17.9 2,723,188 14.5
35-44 67,985 15.1 2,868,288 15.3
45-54 49,289 11.0 2,568,332 13.7
55-64 52,314 11.7 1,759,742 9.4
65+ 55,931 12.5 2,370,878 12.6
(15-64) (304,120) (67.7) (12,485,896) (66.6)
Όλες οι Ηλικίες 449,007 100.0 18,769,249 100.0

Πηγή. Επεξεργασία από Αυστραλιανή Στατιστική Υπηρεσία (ABS), Απογραφή Πληθυσμού και Κατοικιών 2001.

3. Εκπαιδευτικό Επίπεδο
Η σχολική εκπαίδευση των Ελληνικής καταγωγής ατόμων είναι γενικώς σε καλό επίπεδο. Το 41,7% έχει φοιτήσει στο σχολείο 12 χρόνια σε σύγκριση με 37,7% του συνολικού πληθυσμού. Η κατάσταση όμως είναι χειρότερη για τους Έλληνες προκειμένου για διάρκεια φοίτησης λιγότερης των 8 ετών, όπου έχουν διπλάσιο ποσοστό από εκείνο του συνόλου (19,4% έναντι 9,4%), ενώ έχουν επίσης τετραπλάσιο ποσοστό αγραμμάτων (4,1%) από ότι όλοι οι Αυστραλοί (Πίνακας 3).

Αναφορικά με την εκπαίδευση πέραν της σχολικής, τα δεδομένα δείχνουν μια υστέρηση των Ελλήνων στο μεταπτυχιακό επίπεδο. Αυτό είναι σε ορισμένο βαθμό συνέπεια του σημαντικού ακόμη βάρους των μεταναστών της πρώτης γενιάς στον συνολικό πληθυσμό Ελληνικής καταγωγής (ένα τρίτο, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω). Εν τούτοις, οι κάτοχοι πρώτου πανεπιστημιακού πτυχίου ξεπερνούν ελαφρώς τον συνολικό πληθυσμό της Αυστραλίας (Πίνακας 4).



Πίνακας 3. Ανώτατο Επίπεδο Σχολικής Φοίτησης (Άτομα άνω των 15 ετών), 2001
Χρόνια στο Σχολείο Πληθυσμός Ελληνικής Καταγωγής % Σύνθεση Συνολικός Πληθυσμός της Αυστραλίας % Σύνθεση
8 ή λιγότερα χρόνια 69,785 19.4 1,389,173 9.4
9ο έτος ή ισοδύναμο 16,807 4.7 1,113,547 7.5
10ο έτος ή ισοδύναμο 50,808 14.1 3,529,096 23.7
11ο έτος ή ισοδύναμο 30,635 8.5 1,421,933 9.6
12ο έτος ή ισοδύναμο 148,550 41.2 5,608,153 37.7
Ακόμη στο Σχολείο 11,709 3.3 503,157 3.4
Δεν πήγε στο Σχολείο 14,717 4.1 148,721 1.0
Μη δηλώσαντες 17,062 4.7 1,142,994 7.7
Σύνολο 360,073 100.0 14,856,774 100.0

Πηγή. Επεξεργασία από Αυστραλιανή Στατιστική Υπηρεσία (ABS), Απογραφή Πληθυσμού και Κατοικιών, 2001


Σημαντική είναι βέβαια η διαφορά μεταξύ πρώτης και δεύτερης γενιάς των Ελλήνων. Το 1996, το ήμισυ του συνόλου των Ελλήνων και το 62% του συνόλου των Ελληνίδων που μετανάστευσαν στην Αυστραλία είτε δεν είχαν πάει ποτέ σχολείο είτε είχαν εγκαταλείψει το σχολείο πριν από την ηλικία των 15 ετών (Dima, no date). Η δεύτερη όμως γενιά έχει το ίδιο υψηλό επίπεδο με τον συνολικό πληθυσμό, ή ακόμη και το ξεπερνά. Πιο συγκεκριμένα, η αναλογία της πρώτης γενιάς με κάποιου είδους επαγγελματικά προσόντα είναι περίπου στο ήμισυ της αντίστοιχης αναλογίας του Αυστραλιανού πληθυσμού (20% σε σύγκριση με 38,8%), ενώ το αντίστοιχο ποσοστό της δεύτερης γενιάς είναι μόνο ελαφρώς μικρότερο (36,7%) (Glytsos, 1997).

Ιδιαίτερα στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση, η δεύτερη γενιά με πτυχία και μεταπτυχιακά διπλώματα, υπερτερεί σημαντικά του συνολικού πληθυσμού της Αυστραλίας (10,7% έναντι 7,7%, το 1991) (Glytsos, 1997). Ακόμη και αν ληφθεί υπόψη η σχετικά μεγαλύτερη αναλογία νέων ηλικιών στους Έλληνες της δεύτερης γενιάς, η επίδοση τους είναι σημαντική. Είναι επίσης γεγονός ότι η αναλογία των εθνικής καταγωγής Ελλήνων μαθητών που πηγαίνουν στο πανεπιστήμιο είναι υψηλότερη σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη εθνικότητα στην Αυστραλία (Tamis and Gavaki, 2002).
Πίνακας 4. Επίπεδο Εκπαίδευσης για Άτομα 15 ετών και άνω Ελληνικής Καταγωγής και Συνολικού Πληθυσμού της Αυστραλίας, 2001.
Επίπεδο Εκπαίδευσης Πληθυσμός Ελληνικής Καταγωγής % Σύνθεση Συνολικός Πληθυσμός της Αυστραλίας % Σύνθεση
Μεταπτυχιακό Επίπεδο 4,254 1.2 269,042 1.8
Επίπεδο Πτυχιακού Διπλώματος ή Πιστοποιητικού 3,601 1.0 203,928 1.4
Πτυχίο 35,518 9.9 1,445,943 9.7
Επίπεδο Ανωτέρου Διπλώματος και Διπλώματος 19,270 5.3 892,359 6.0
Επίπεδο Πιστοποιητικού 48,973 13.6 2,341,941 15.8
Εκτός Συνάφειας 219,545 61.0 8,000,078 53.8
Μη Δηλωθέν Επίπεδο Εκπαίδευσης 25,358 7.0 1,703,483 11.5
Επίπεδο Εκπαίδευσης με Ελλιπή περιγραφή 3,540 1.0 - -
Σύνολο 360,059 100.0 14,856,774 100.0

Πηγή. Επεξεργασία από Αυστραλιανή Στατιστική Υπηρεσία (ABS), Απογραφή Πληθυσμού και Κατοικιών, 2001

Σημείωση: ‘Εκτός συνάφειας’ περιλαμβάνει άτομα χωρίς σπουδές ή με προσόντα εκτός της τυπικής εκπαιδευτικής ταξινόμησης.

4. Οικονομικές Συνθήκες
4.1. Απασχόληση και Ανεργία
Παρά τα συγκριτικώς χαμηλότερα εκπαιδευτικά προσόντα των Ελλήνων της Αυστραλίας συνολικά όλων των γενεών, η επαγγελματική τους απασχόληση σε ποιοτικές θέσεις εργασίας δεν διαφέρει σημαντικά από εκείνη του συνολικού πληθυσμού. Η συμμετοχή τους στις επαγγελματικές ομάδες υψηλού επιπέδου, όπως είναι οι Διευθύνοντες, τα ανώτερα Διοικητικά Στελέχη και οι Επιστήμονες, είναι 24,3% σε σύγκριση με 27,5% του συνόλου. Ανάλογη είναι η κατάσταση και στα ενδιαμέσου επιπέδου επαγγέλματα των υπαλλήλων, των πωλητών και των απασχολουμένων στις υπηρεσίες. Η αναλογία όμως των Ελλήνων στα χαμηλού επιπέδου αντίστοιχα επαγγέλματα, όπως και εκείνων που εργάζονται ως χειρώνακτες, είναι υψηλότερη από την αναλογία του συνολικού πληθυσμού. Πάντως σε κάθε περίπτωση, η διαφορά μεταξύ των δύο πληθυσμών δεν είναι πολύ μεγάλη (Πίνακας 5).

Σημαντικό ακόμη βάρος στα χαμηλού επιπέδου επαγγέλματα έχουν οι Έλληνες της πρώτης γενιάς λόγω των χαμηλών τους προσόντων. Η έλλειψη μάλιστα για πολλά χρόνια των ‘κατάλληλων’ για την ευρύτερη Αυστραλιανή οικονομία επαγγελματικών εφοδίων ανάγκαζαν τους Έλληνες μετανάστες να είναι αυτοαπασχολούμενοι, γιατί δεν μπορούσαν να εργαστούν σε μεγάλο βαθμό με σχέση εξηρτημένης εργασίας (Tsounis, 1988). Για πολλούς μετανάστες της πρώτης γενιάς, το καθεστώς αυτό διατηρήθηκε πολλά χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1947 οι μισοί περίπου Έλληνες είχαν δικές τους εργασίες ή ήταν εργοδότες, ενώ το ποσοστό αυτό έπεσε στο 24% το 1981 (Kringas, 1988).

Σε ορισμένους κλάδους οικονομικής δραστηριότητος η κατανομή της απασχόλησης των δύο πληθυσμών είναι παρόμοια, ενώ σε άλλους διαφέρει. Όπως είναι φυσικό, δεδομένης της διαφοράς των επαγγελματικών προσόντων, σε κλάδους υψηλών απαιτήσεων, η συμμετοχή του Αυστραλιανού πληθυσμού στο σύνολό του είναι μεγαλύτερη από ότι των Ελλήνων στο σύνολό τους, ενώ αντίθετα σε κλάδους που
απαιτούν χαμηλότερα προσόντα η συμμετοχή των Ελλήνων υπερέχει. Στους κλάδους της πρώτης κατηγορίας ανήκουν η Δημόσια Διοίκηση, η Άμυνα, η Εκπαίδευση, η Υγεία και Κοινωνικές Υπηρεσίες, ενώ η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει κλάδους όπως Ξενοδοχειακές Υπηρεσίες, Καφετήριες και Εστιατόρια, Μεταφορές και Αποθηκεύσεις, Επικοινωνίες, Ασφάλειες και Μεσιτικές και Επιχειρησιακές Υπηρεσίες.

Ιδιαίτερα στο Λιανικό Εμπόριο, όπου απασχολείται ένα πολύ μεγάλο ποσοστό και των δύο πληθυσμών, οι Έλληνες έχουν μια πολύ μεγαλύτερη ποσοστιαία συμμετοχή ως προς το σύνολο της απασχόλησής τους από ότι ο συνολικός πληθυσμός. Στη Γεωργία, οι Έλληνες απασχολούνται σε πάρα πολύ μικρό ποσοστό, όπως άλλωστε και οι Αυστραλοί (1,2% και 4,0% αντίστοιχα). Στις υπόλοιπες, τέλος, οικονομικές
Πίνακας 5. Απασχόληση κατά Επάγγελμα για Άτομα Ελληνικής Καταγωγής και Άτομα του συνολικού Αυστραλιανού Πληθυσμού, 2001
Επαγγελματικές Ομάδες Έλληνες % Αυστραλοί %
Διευθύνοντες και Ανώτερα Διοικητικά Στελέχη 14,609 7.4 764,823 9.2
Επιστήμονες 33,445 16.9 1,514,096 18.3
Βοηθοί Επιστήμονες 27,203 13.8 975,653 11.8
Έμποροι και Συναφείς Επαγγελματίες 24,365 12.4 1,018,903 12.3
Ανώτεροι Υπάλληλοι και Υπάλληλοι Υπηρεσιών 7,338 3.7 309,968 3.7
Μέσου Επιπέδου Υπάλληλοι, Πωλητές και Υπάλληλοι Υπηρεσιών 30,970 15.7 1,366,701 16.5
Μέσου Επιπέδου Εργαζόμενοι στην Παραγωγή και τις Μεταφορές 15,519 7.9 670,821 8.1
Απασχολούμενοι σε Χαμηλού Επιπέδου Εργασίες ως Υπάλληλοι, Πωλητές και σε Υπηρεσίες. 21,364 10.8 792,378 9.5
Χειρώνακτες και Συναφείς Εργασίες 17,261 8.7 717,457 8.6
Ανεπαρκώς Περιγραφόμενες Εργασίες 1,932 1.0 68,977 0.8
Μη Δηλωθείσες Εργασίες 3,278 1.7 98,829 1.2
Σύνολο 197,284 100.0 8,298,606 100.0
Πηγή. Επεξεργασία από Αυστραλιανή Στατιστική Υπηρεσία (ABS), Απογραφή Πληθυσμού και Κατοικιών, 2001

δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης της Μεταποίησης, των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας, των οικοδομήσεων και το Χονδρικό Εμπόριο, Έλληνες και Αυστραλοί συμμετέχουν σχεδόν σε ίσες αναλογίες σε σχέση με την συνολική τους απασχόληση (Πίνακας 6).

Πίνακας 6. Απασχόληση Ατόμων Ελληνικής Καταγωγής και Ατόμων του Συνολικού Πληθυσμού της Αυστραλίας, κατά Κλάδο Οικονομικής Δραστηριότητος, 2001
Κλάδος
Έλληνες % Πληθυσμός Αυστραλίας %
Γεωργία, Δάση, Αλιεία 2,416 1.2 330,782 4.0
Ορυχεία, Μεταλλεία 510 0.3 75178 0.9
Μεταποίηση 24,921 12.6 1,010,179 12.2
Ηλεκτρισμός Γκάζι και Ύδρευση 902 0.5 60,692 0.7
Κατασκευές 13,572 6.9 558,582 6.7
Χονδρικό Εμπόριο 11,176 5.7 437,134 5.3
Λιανικό Εμπόριο 38,132 19.3 1,211,332 14.6
Ξενοδοχεία, Καφετέριες και Εστιατόρια 10,210 5.2 410,589 4.9
Μεταφορές και Αποθηκεύσεις 9,159 4.6 355,874 4.3
Υπηρεσίες Επικοινωνίας 4,544 2.3 148,480 1.8
Χρηματοδότηση και Ασφάλειες 9,636 4.9 312,396 3.8
Υπηρεσίες Ακινήτων και Επιχειρήσεων 24,957 12.6 920,331 11.1
Δημόσια Διοίκηση και Άμυνα 5,868 3.0 369,855 4.5
Εκπαίδευση 10,891 5.5 595,398 7.2
Υπηρεσίες Υγείας και Κοινωνικές 13,995 7.1 806,171 9.7
Υπηρεσίες Πολιτισμού και Αναψυχής 3,702 1.9 202,456 2.4
Προσωπικές και Άλλες Υπηρεσίες 6,803 3.4 300,658 3.6
Μη Ταξινομητέες Οικονομικές Μονάδες 1,252 0.6 47,906 0.6
Μη Δηλωθείς Κλάδος 4,637 2.4 144,613 1.7
Σύνολο 197,283 100.0 8,298,606 100.0
Πηγή Επεξεργασία από Αυστραλιανή Στατιστική Υπηρεσία (ABS), Απογραφή Πληθυσμού και Κατοικιών, 2001


Ιδιαίτεροι κλάδοι όπου οι Έλληνες όχι μόνο έχουν καλές επιδόσεις, αλλά σύμφωνα με τον Τάμη και την Γκαβάκη, έχουν διακριθεί, στο τελευταίο τέταρτο του 20ου αιώνα, είναι ο κλάδος της αλιείας, ο κατασκευαστικός κλάδος, το εμπόριο μαργαριταριών και η βιομηχανία τροφίμων. Στα πρόσφατα χρόνια, οι Έλληνες κυριαρχούν στον κλάδο κατασκευής επίπλων (κατέχουν το 80% της Αυστραλιανής αγοράς) και έχουν δεσπόζουσα θέση στους κλάδους των ακινήτων, τα ταξί, τα βενζινάδικα, τα ελαστικά και τα ενδύματα. Αυτές οι δραστηριότητες αναφέρονται περισσότερο στην δεύτερη και τρίτη γενιά, γιατί η απασχόληση των μεταναστών που γεννήθηκαν στην Ελλάδα επικεντρώνεται εν πολλοίς σε φθίνοντες βιομηχανικούς κλάδους χαμηλού γοήτρου και χαμηλής αμοιβής, με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι Έλληνες σε αυτούς τους κλάδους να έχουν υψηλό επίπεδο ανεργίας.

Η προσβασιμότητα πάντως των Ελλήνων στην αγορά εργασίας γενικώς δεν διαφέρει από εκείνη του συνολικού πληθυσμού. Αυτό συνάγεται από το σχεδόν ίσο ποσοστό ανεργίας των δύο πληθυσμών (7,2% για τους Έλληνες και 7,4% για το σύνολο του πληθυσμού). Η μόνη διαφοροποίηση που υπάρχει είναι ότι η ανεργία των αρρένων (8,0% και στις δύο περιπτώσεις) είναι υψηλότερη από την ανεργία των θηλέων, η οποία για τις Ελληνίδες είναι 6.3% και για το σύνολο των θηλέων 6.6% (Πίνακας 7).

Παρά την σύμπτωση της γενικής ανεργίας, η ανεργία διαφοροποιείται μεταξύ των ηλικιών. Σε γενικές γραμμές, οι Έλληνες έχουν καλύτερη επίδοση στην απασχόληση στις ηλικίες κάτω των 34 ετών και ο συνολικός πληθυσμός στις ηλικίες άνω των 35 ετών. Επίσης το ποσοστό ανεργίας των νέων για τους δυο πληθυσμούς και για τα δύο φύλα είναι περισσότερο από διπλάσιο του συνολικού ποσοστού ανεργίας.

4.2. Επίπεδο και Κατανομή Εισοδήματος
Σύμφωνα με υπολογισμούς μου που βασίζονται στα στοιχεία της απογραφής πληθυσμού της Αυστραλίας του 2001, το μέσο εβδομαδιαίο εισόδημα του συνόλου των Ελλήνων ήταν $494, το οποίο αντιστοιχούσε στο 95% του μέσου εβδομαδιαίου εισοδήματος του Αυστραλιανού πληθυσμού που ήταν $520. Σημειώνω ότι το 6,8% των Ελλήνων και το 6,2% του Αυστραλιανού πληθυσμού έχουν αρνητικό ή μηδενικό
εισόδημα, με το ποσοστό των αρρένων στην κατηγορία αυτή να είναι πολύ υψηλότερο από το ποσοστό των θηλέων. Το εισόδημα όμως των Ελληνίδων είναι πιο κοντά προς το εισόδημα του συνολικού γυναικείου πληθυσμού της Αυστραλίας (98,1%) από ότι η αντίστοιχη αναλογία του εισοδήματος του ανδρικού πληθυσμού (92,0%).(Πίνακας 8).
Πίνακας 7. Ανεργία Ατόμων Ελληνικής Καταγωγής και Ατόμων του Συνολικού Πληθυσμού της Αυστραλίας (Αριθμός Ανέργων ως Ποσοστό του Εργατικού Δυναμικού %)
Κλιμάκια Ηλικιών Έλληνες Άρρενες Έλληνες Θήλεις Σύνολο Ελλήνων Άρρενες Αυστραλίας Θήλεις Αυστραλίας Σύνολο Αυστραλίας
15-19 16.9 14.8 15.8 18.1 15.4 16.7
20-24 12.5 8.8 10.7 13.4 10.1 11.9
25-34 7.4 5.0 6.3 8.0 6.5 7.3
35-44 6.4 5.4 6.0 6.1 5.6 5.8
45-54 6.4 5.2 5.9 5.5 4.3 5.0
55-64 8.2 5.7 7.4 6.9 3.8 5.7
65+ 3.5 4.3 3.7 2.7 2.7 2.7
Όλες οι Ηλικίες 8.0 6.3 7.2 8.0 6.6 7.4
Αριθμός Ανέργων 9,557 5,810 15,367 393,967 266,742 660,709
Εργατικό Δυναμικό 119,890 92,766 212,656 4,940,750 4,018,565 8,959,315

Πηγή. Επεξεργασία από Αυστραλιανή Στατιστική Υπηρεσία (ABS), Απογραφή Πληθυσμού και Κατοικιών, 2001

Κατά συνέπεια, από ότι φαίνεται δεν υπάρχει γενικώς κοινωνική διάκριση στην αγορά εργασίας εναντίον των γυναικών Ελληνικής καταγωγής σε σχέση με τον συνολικό γυναικείο πληθυσμό της Αυστραλίας, όπως αυτό άλλωστε φαίνεται και από τα ίσα ποσοστά ανεργίας των δύο γυναικείων πληθυσμών. Για κάθε ένα όμως από τους δύο πληθυσμούς υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση στα εισοδήματα ανδρών –γυναικών, η οποία είναι εντονότερη για τον συνολικό πληθυσμό. Το εισόδημα των Ελλήνων είναι 36% υψηλότερο από το εισόδημα των Ελληνίδων, ενώ το εισόδημα των ανδρών της Αυστραλίας είναι κατά 45% υψηλότερο από εκείνο των γυναικών της Αυστραλίας. Το συμπέρασμα από αυτή την ανάλυση των στοιχείων είναι ότι σε μέσα επίπεδα η εισοδηματική κατάσταση του Ελληνικού πληθυσμού της Αυστραλίας λίγο διαφέρει από εκείνη του συνολικού πληθυσμού της χώρας, ενώ η εισοδηματική διαφορά είναι σημαντικά ευρύτερη μεταξύ των φύλων και στους δύο πληθυσμούς από ότι μεταξύ των εθνοτήτων.
Πίνακας 8. Μέσο κατά Κεφαλή Εβδομαδιαίο Εισόδημα Ατόμων Ελληνικής Καταγωγής και Συνολικού Πληθυσμού της Αυστραλίας άνω των 15 ετών, 2001

Κατηγορία Μέσο Εβδομαδιαίο Εισόδημα κατά Κεφαλή Αριθμός Ατόμων με Αρνητικό ή Μηδενικό Εισόδημα % Πληθυσμού άνω των 15 Ετών με Αρνητικό ή Μηδενικό Εισόδημα
Έλληνες
Δυο Φύλα 494 24,354 6.8
Άρρενες 567 9,943 5.5
Θήλεις 417 14,411 8.1
Αυστραλιανός Πληθυσμός
Δύο Φύλα 520 937,972 6.2
Άρρενες 616 378,539 5.2
Θήλεις 425 559,433 7.3
Έλληνες/Αυστρ. Πληθυσμός (%)
Δύο Φύλα 95.00 2.60 109.7
Άρρενες 92.04 2.63 105.8
Θήλεις 98.12 2.58 111.0
Πηγή. Επεξεργασία από Αυστραλιανή Στατιστική Υπηρεσία (ABS), Απογραφή Πληθυσμού και Κατοικιών, 2001

Αναφορικά με την κατανομή εισοδήματος μπορεί να παρατηρηθεί ότι σχεδόν το ήμισυ καθενός από τους δύο συγκρινόμενους πληθυσμούς, για την ακρίβεια 46,0% των Ελλήνων και 47,9% του συνολικού πληθυσμού, έχουν εβδομαδιαίο εισόδημα που κυμαίνεται μεταξύ $200 και $800, με παρόμοια κατανομή ανάμεσα στα στενότερα κλιμάκια αυτού του εισοδηματικού εύρους. Στα υψηλότερα των $800 εισοδηματικά κλιμάκια, το ποσοστό των Ελλήνων είναι μόνο ελαφρά μικρότερο από το ποσοστό του συνόλου, 15,9% και 17,3% αντίστοιχα. Ενώ όμως το ποσοστό των θηλέων μεταξύ των δύο πληθυσμών είναι ίδιο, και ισοδυναμεί με το ήμισυ περίπου του ποσοστού των αρρένων, η εισοδηματική κατανομή των αρρένων είναι εις βάρος των Ελλήνων. Στο χαμηλό εξάλλου άκρο της εισοδηματικής κλίμακας, δηλαδή με αρνητικό, μηδενικό ή με εισόδημα κάτω των $79 εβδομαδιαίως, Έλληνες και Αυστραλοί συμμετέχουν εξίσου στην φτώχεια, σε ποσοστό 10,2% (Πίνακας 9).
Πίνακας 9. Κατανομή Εισοδήματος Ατόμων Ελληνικής Καταγωγής και Συνολικού Πληθυσμού της Αυστραλίας, 2001 (Ποσοστό % Ατόμων άνω των 15 Ετών κατά Κλιμάκιο Εισοδήματος)
Εισοδηματικό Κλιμάκιο ($) Έλληνες Άρρενες Έλληνες Θήλεις Σύνολο Ελλήνων Άρρενες Αυστραλίας Θήλεις Αυστραλίας Σύνολο Αυστραλίας
Αρνητικό/Μηδενικό 5.5 8.1 6.8 5.2 7.4 6.3
1-79 2.3 4.4 3.4 2.5 5.1 3.9
80-199 20.4 24.9 22.6 14.5 19.3 16.9
200-799 45.3 46.7 46.0 45.6 50.1 47.9
800 and over 21.5 10.2 15.9 24.8 10.2 17.3
Μη Δηλωθέν 5.0 5.7 5.3 7.4 7.9 7.7
Σύνολο 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0

Πηγή. Επεξεργασία από Αυστραλιανή Στατιστική Υπηρεσία (ABS), Απογραφή Πληθυσμού και Κατοικιών, 2001

Σύμφωνα με τον Τάμη και την Γκαβάκη, οι μετανάστες της πρώτης γενιάς που κατοικούν στην πολιτεία της Βικτώριας - για την οποία υπάρχουν σχετικά στοιχεία – είναι κατά 60,4% αρκετά κάτω από την θεωρούμενη εισοδηματική γραμμή της φτώχειας, έχοντας εισόδημα κάτω των $300 εβδομαδιαίως. Ιδιαίτερα στην εισοδηματική κλίμακα των $80-$159, οι Έλληνες της πρώτης γενιάς συμμετέχουν με διπλό ποσοστό σε σύγκριση με τον συνολικό Αυστραλιανό πληθυσμό (29,7% έναντι 15,3%).

5. Σύνοψη
Ο πληθυσμός των Ελλήνων μεταναστών της Αυστραλίας φθίνει με ταχύτατους ρυθμούς γιατί εδώ και 20 και πλέον χρόνια δεν ανανεώνεται με νέους από την Ελλάδα. Την σκυτάλη του Ελληνικού στοιχείου στην Αυστραλιανή οικονομία και κοινωνία έχουν προ πολλού αναλάβει σε μεγάλο βαθμό τα παιδιά και τα εγγόνια των μεταναστών, τα οποία έχουν μόρφωση, επαγγελματικά προσόντα και οικονομική οντότητα εφάμιλλη, αν όχι σε πολλές περιπτώσεις μεγαλύτερη, εκείνης του συνολικού Αυστραλιανού πληθυσμού. Πράγματι, σε ορισμένους τομείς της οικονομίας οι Έλληνες διαπρέπουν ή είναι ακόμη και πρωτοπόροι.

Η στέρεη εδραίωσή τους στην Αυστραλιανή οικονομία τους επιτρέπει να ανταποκρίνονται στον ίδιο βαθμό με όλο τον άλλο πληθυσμό στις οικονομικές διακυμάνσεις και να επηρεάζονται εξίσου από αυτές. Η διαφοροποίηση ανάμεσα στα δύο φύλα στην οικονομική δραστηριότητα εις βάρος των γυναικών είναι εντονότερη για τον συνολικό πληθυσμό από ότι για τους Ελληνικής καταγωγής πολίτες. Πολύ μικρή είναι, τέλος, η διαφορά στην κατανομή του εισοδήματος εις βάρος των Ελλήνων στα υψηλά εισοδηματικά κλιμάκια, ενώ Έλληνες και Αυστραλοί στο σύνολο τους συμμετέχουν εξίσου στα χαμηλά εισοδηματικά κλιμάκια και στην φτώχεια.



References

AUSTRALIAN BUREAU OF STATISTICS (ABS) (2001). Census of Population and Housing, Canberra, Australia.

BUREAU OF IMMIGRATION AND POPULATION RESEARCH (BIPR) 1994) Community Profiles 1991 Census Greece Born, AGPS, Canberra.

DIMA (RESEARCH AND STATISTICS UNIT) (no date). “Greeks in Australia in the 1990s”. Extract from Greece Born Community Profile (www.immigrtation.gov.au/statistics/publications/community_profiles/greecenet.pdf)

GLYTSOS NICHOLAS P. (1997) “Greek Immigrants in Australia: Demographic Developments and Economic Integration”, International Migration, vol. 35, No. 3: 421-449.

KRINGAS, P (1988) “Post-war Greek Immigration”. In J. JUPP (Ed.), The Australian People: An Encyclopaedia of the Nation, its People and their Origins, Angus and Robertson, Sydney.

TAMIS ANASTASIOS AND EFROSINI GAVAKI (2002). From Migrants to Citizens: Greek Migration in Australia and Canada. La Trobe University, National Centre for Hellenic Studies and Research, Melbourne, Victoria, Australia.

TSOUNIS M. (1988) “The History of Australia’s Greeks: Some signposts and Issues” In A. KAPARDIS AND A. TAMIS (Eds), Greeks in Australia, River Seine Press, North Melbourne


Υποσημειώσεις